‘Weet je zeker dat je dat gaat doen?’ De pion zweeft over het bord. Mijn zoon durft hem nog niet neer te zetten. Hij fronst, denkt na en zet de pion vertwijfeld op een ander vakje dan hij eigenlijk wilde. Ik schaam me: waar bemoei ik me mee? Waarom laat ik mijn zoon niet gewoon zijn eigen zetten bedenken? Omdat ik natuurlijk graag wil dat die achtjarige het spelletje wint en een succeservaring heeft!
Ik hoor het ook bij andere ouders. We spelen eigenlijk een spelletje tegen onszelf, want uiteindelijk leiden we ons kind stap voor stap naar de winst. En zoon of dochter vindt het prima: Laat je ouders het denkwerk maar doen en geniet zelf van de zoete overwinning 🙂
Onderzoek geeft echter aan dat het beter is om een kind niet altijd te helpen / laten winnen. Het is juist goed als een kind ook ervaart wat het is om te verliezen. Zo werkt het aan vaardigheden om met tegenslag om te gaan en leert het empathie.
Bovendien gaan kinderen over strategieën nadenken. Misschien proberen ze een andere route uit of moeten ze hun pionnen anders over het bord verdelen. Of misschien moeten ze hun tranen beheersen als ze terug naar start worden gestuurd.
Executieve functies
Nadenken over een aanpak en je emoties reguleren zijn voorbeelden van executieve vaardigheden. Executieve vaardigheden of functies staan momenteel in de spotlights. Met name in plusklassen en het onderwijs voor hoogbegaafden wordt hier expliciet aandacht aan besteed, omdat juist deze kinderen hier op vastlopen.
Kinderen bij wie het leren makkelijk gaat, denken daar vaak verder niet zo over na. Maar als er dan eens lesstof of een spelletje moeilijker is, raken ze gefrustreerd en is de wereld te klein. Juist als het niet makkelijk is, is er de gelegenheid functies als emotieregulatie, doelgericht gedrag en flexibiliteit te oefenen.
Maar moet ik mijn zoon dan maar laten aanmodderen, in de hoop dat hij een strategie vindt waarmee hij wint? Uhm… ja dus. Laat ze maar proberen en verliezen en winnen. Want het viel mij op dat zoon het helemaal niet zo slecht deed als ik me er niet mee bemoeide. Hij had een andere tactiek in zijn hoofd. En die bracht hem uiteindelijk ook naar de winst.
Dus voortaan hou ik mijn mond. Nou ja, dat probeer ik.
Wil je in je hb- of plusklas ook een spel inzetten en wil je daar hulp bij, neem dan contact met me op: marion@pen-en-pion.nl of 06 44706163.
Meer lezen over executieve functies en spellen:
- Op How Stuff Works vind je het artikel waar ik naar verwijs. Wil je het onderzoek helemaal lezen, dan kan je dat aanvragen via Researchgate.
- Wil je meer weten over executieve functies? Op wij-leren staat een uitleg.
- Een interessant boek over executieve functies is Slim, maar….
- In haar boek Speel je Vaardig geeft Heidi van der Westerlaken-Vriens een overzicht van spellen en de executieve functies die aan de orde komen.
