Bij het spel Celestia stel je elke ronde dezelfde vraag: ga je mee of stap je uit?
Jij of een van je medespelers is de kapitein van een luchtschip. Dat schip vaart van eiland naar eiland en komt tussentijds problemen tegen. Aan het begin van de reis zijn dat er nog maar een paar, maar het worden er steeds meer. Hoe ver durf jij het aan om mee te reizen?
Heb je geen vertrouwen meer in de kapitein? Dan stap je uit en ontvang je punten. Hoe verder je mee durft te gaan, hoe meer punten je verdient.
Stap 1. All aboard!
Voordat je gaat reizen, leg je eerst de route neer. Bij Celestia bestaat die route uit sprookjesachtige staptegels die oplopen in waarde. De tegels leg je neer zoals jij het leuk vindt: een recht pad, een slingerweg, een bochtje. Alles kan, de waarde van de tegel steeds maar oploopt.
Daarna krijgt iedere speler een aantal handkaarten die je later gebruikt en stappen de reizigers aan boord van het luchtschip. De reis kan beginnen!
Stap 2. De kapitein rolt de dobbelstenen
In Celestia maakt het niet zoveel uit wie er mag beginnen, iedereen komt namelijk aan de beurt. Nadat jullie hebben besloten wie als eerste de kapitein is, mag de kapitein de dobbelstenen rollen.
In het begin zijn dat twee dobbelstenen. Op iedere tegel (eiland) staat met een symbool aangeven hoeveel dobbelstenen je moet rollen om er te komen. Dat wijst zich dus vanzelf.
Stap 3. Stap je uit of ga je mee?
De dobbelstenen bepalen de problemen die jullie onderweg tegenkomen. Zijn dat piraten (twee zwarte zwaarden), is het bliksem (gele bliksemflits), een zwerm vogels (rode vogelkop) of zijn het dikke wolken (blauw wolkje)? Of, en dat kan ook nog, is er geen wolkje aan de lucht (de blanco zijde van de dobbelsteen)?
Ieder obstakel kan de kapitein verslaan met een bijbehorende kaart uit haar hand. Maar… voordat ze dat doet of maar op enige manier laat merken of ze kaarten wel of niet heeft, is het de beurt aan de passagiers in het schip. De spelers moeten zich een voor een hardop uitspreken of ze meegaan met de kapitein of uitstappen.
Stap je uit? Dan krijg je een van de kaartjes die naast het eiland liggen. Dit zijn kaarten met punten. Op het eiland staat hoeveel punten er kunnen liggen. Bij het eiland hieronder op de foto bijvoorbeeld: 4 of meer punten.
Ga je mee? Dan blijft je pion in de boot en kijk je vol vertrouwen naar de kapitein die jullie verder zal leiden. Hopelijk!
De kapitein moet alle kaarten spelen die de dobbelstenen aangeven. Dus heeft ze twee keer een wolkje gespeeld, dan mag je pas voorbij als ze twee wolkenkaarten neerlegt.
Gelukkig zitten er ook jokers in het spel die je kunt gebruiken ter vervanging van een van de andere kaarten. Heb je een passende kaart? Dan moet je die spelen. Heb je een joker? Dan beslis je zelf of je die speelt of niet.
Stap 4. We gaan reizen! …… Of uh… toch niet.
Heeft de kapitein de benodigde kaarten? Yes! Ze legt ze op tafel en het luchtschip verplaatst naar het volgende eiland. Iedereen die uit is gestapt doet vanaf nu even niet meer mee.
De persoon links van de kapitein wordt de kapitein voor het volgende stukje van de reis.
Heeft de kapitein de benodigde kaarten niet? Dan stort het schip neer mét iedereen die erin is blijven zitten. Iedereen die eerder is uitgestapt, lacht de rest nu natuurlijk uit. Want als je uitstapt krijg je punten. Blijf je zitten dan ga je voor meer punten, maar krijg je niks als je neerstort.
Het schip gaat weer terug naar het beginpunt en alle pionnen stappen weer in. Iedereen krijgt 1 nieuwe handkaart en de persoon links van de ‘oude’ kapitein wordt de kapitein voor de nieuwe reis.
Stapje extra: pestkaarten
Een spel wordt pas leuk als je het een beetje kunt manipuleren! Vandaar dat ik Celestia ook noemde in mijn blog over spellen waarbij het oké is om (een beetje) valt te spelen.
Er zitten namelijk pestkaarten in het spel. Zo is er een handkaart waarmee je een van de (andere) passagiers uit het schip mag gooien. Of een handkaart die ervoor zorgt dat de kapitein zoveel dobbelstenen als jij wilt opnieuw moet gooien.
Maar er zijn ook hulpkaarten die je in kunt zetten om tóch naar een volgend eiland te komen. Ook als je niet alle benodigde kaarten hebt. Of waardoor je tóch de schat mag pakken, ook als je bent neergestort.
Inmiddels is er ook een uitbreiding op het basisspel van Celestia. In deze uitbreiding, A Little Help, zitten allerlei extra hulp- én pestkaarten. Om de reis nog wat uitdagender te maken!
In de klas: wat is jouw bijdrage aan de gezamenlijke reis?
Voor een eerstejaars groep van een mbo-opleiding maakte ik een uitbreiding op het spel. De reis van Celestia was daarbij de metafoor voor de driejarige opleiding van deze groep: ze maken samen een reis en leveren daar allemaal op hun eigen manier een bijdrage aan.
Dat kan een bijdrage zijn door je krachten en kennis te gebruiken, maar ook door je kwetsbaar op te durven stellen. Iedere bijdrage telt en iedere student telt.
Stap 5. Ken je jouw krachten en zwaktes?
Aan het begin van de les liet ik de studenten alternatieve Celestia-kaarten invullen. Ik had de vier kleuren van de dobbelsteen en vroeg voor twee kleuren een kracht te noemen en voor twee kleuren een tip of een hulpvraag.
In mijn eerste groep vroeg ik de studenten voor iedere kleur twee kaarten in te vullen. Dat vonden ze vreselijk moeilijk! Wat maakt mij uniek? Geen idee? Gelukkig konden klasgenoten elkaar daarbij helpen. Zonder dat we het spel speelden, was er zo al heel veel uitwisseling.
In de volgende groep heb ik daarna steeds een kaart per kleur in laten vullen. Dat gaf al voldoende stof tot nadenken en uitwisselen.
Daarna speelden we het ‘basisspel’ Celestia zonder de pestkaarten om tot slot de Celestia-kaarten uit het spel te halen en te vervangen door hun eigen kaarten.
Van wie is deze uitspraak?
Voordat een kaart werd neergelegd, werd die eerst voorgelezen. De studenten zelf hadden bedacht dat we daarna zouden raden van wie de uitspraak was. Dat gaf veel gespreksstof! Elke reis die succesvol was, benoemde ik: ‘Dankzij [de positieve eigenschap] van X en [de hulpvraag] van Z kunnen we door naar het volgende eiland.’
In deze eerstejaars groepen was Celestia een succes. Het is een actief spel, je moet een beetje een pokerface kunnen opzetten en je moet de ander kunnen inschatten. Bovendien mag je volop praten en kan je elkaar ook nog een beetje op het verkeerde been zetten.
Algemene informatie over Celestia:
- aantal spelers: 2 – 6 (ik had een groep van 10 en heb een aantal studenten als team laten spelen, dat is goed te doen)
- tijd: op de doos staat 30 minuten. Het is afhankelijk tot hoeveel punten je gaat. Volgens de spelregels wint degene met 50 punten. Je kan ook besluiten een aantal rondes te spelen en dan te kijken wie de meeste punten heeft.
- vanaf: 8+ zeggen de spelregels, maar ik zou zeggen: kijk welke spelers je hebt.
- prijs: € 28, – (richtprijs), de uitbreiding A Little Help kost ongeveer € 15.
* In deze blog vind je affiliate-links naar spellen. Koop je een spel via een van de links, dan krijgt Pen & Pion er een percentage van.
