Ook in de lockdown begint de schooldag van mijn zoon met een dictee spelling. Op het moment gaat het voornamelijk over de bakker- en de jagerregel. Bakker? Jager? Jazeker, bakker-woorden zijn woorden met een korte klank (de ‘a’) omdat je aan het eind van de lettergreep twee k’s hebt staan. Spelling is bijvoorbeeld een bakker-woord. De jager-woorden zijn het tegenovergestelde: een lange klank (de ‘aaaa’), omdat er aan het eind van de lettergreep maar een medeklinker staat.
Juf Letter Jam
Omdat spelling nog wel een dingetje is, kon ik mooi mijn nieuwe spel inzetten: Letter Jam. Letter Jam is een spel voor 2 – 6 personen waarin je 5-letterwoorden moet raden. Bakker en slager hebben dan net een letter teveel, maar toch een prima manier om onopvallend wat spelling te oefenen.
Iedere speler krijgt een stapel letterkaarten. Uit die kaarten kiest zij er in het geheim 5 om een woord van te maken. Heeft iedereen een woord gemaakt, dan geef je de vijf kaarten gesloten door aan de speler rechts van je. Die speler gaat nu jouw woord raden.
Dit doe je door de kaarten te schudden en een voor een gesloten voor je neer te leggen. Een kaart gaat in de standaard. Iedereen mag die kaart zien, behalve jij. Dat is trouwens wel even een dingetje: je moet zo gaan zitten dat je de kaarten van iedereen goed kan zien (maar van jezelf dus niet).
Het woord raden doe je door elkaar hints te geven. En daarmee komt samenwerking in dit spel. Vooraf bespreek je namelijk wie er goede hints heeft en wat voor hints dat zijn. Dat bespreken is aan een aantal regels verbonden. Zo moet je het een beetje algemeen houden: ‘ik heb een woord van 6 letters, waarmee 3 spelers geholpen zijn.’ Je mag niet precies aanwijzen om wie het gaat en ook niet welk woord het is.
Om alle spelers aan te moedigen hints te bedenken, is er de bloem die in het midden van de tafel ligt. Dit voelt wat kunstmatig, maar zorgt er wel voor dat iedereen evenveel aan de beurt komt: op de bloem liggen rode en groene fiches. Als je met de groep hebt besloten dat jij de hint geeft, neem je een rood fiche. Je mag maar 1 (of 2, afhankelijk van het aantal spelers) rode fiches. En je mag pas een groen fiche pakken als alle rode bloemblaadje zijn verdeeld. Zo stimuleert het spel dat iedereen een actieve bijdrage levert.
Bedenk een hint waarmee je iedereen helpt
En dan begint Letter Jam met de eerste hint. Je spreekt het woord niet uit, maar je legt een getal bij de letters die je gebruikt. Ik zie dan bijvoorbeeld wel cijfer 1 bij de letter p van mijn tegenstander liggen en ik zie ook cijfer 2 bij mijn kaartje liggen. Is de hint een woord van 3 letters, dan kan ik daaruit opmaken dat mijn kaartje een klinker is. Maar is het een a of een e of een u? Daarvoor heb ik meer hints nodig.
Liefst geef je elkaar daarom hints die zoveel mogelijk informatie opleveren. Bijvoorbeeld door langere woorden. Of je doet een gok, maar besluit je kaartje nog een tweede ronde te laten staan om het helemaal zeker te weten. Denk je namelijk dat je het weet, dan leg je je kaart gesloten neer en stop je het volgende kaartje in de standaard.
Hulpkaarten en jokers
Soms wil je een hint geven, maar liggen er helemaal geen klinkers op tafel. Of je kan echt niks bedenken zonder n. Dan is er gelukkig de * de joker. Die ligt standaard op tafel en mag je altijd gebruiken. Afhankelijk van het aantal spelers zijn er ook hulpkaarten die je mag gebruiken en die je steeds vernieuwt.
En ondanks al die hulpmiddelen is het hartstikke moeilijk om het woord te raden! Als alle rode en groene fiches op zijn, luidt dat de eindronde van het spel in: puzzelen. Je hebt namelijk 5 letters gekregen, maar waarschijnlijk niet in de goede volgorde. Probeer met de informatie die je hebt verzameld, het woord te raden dat je buurvrouw/-man aan het begin van het spel had gemaakt. Letter Jam is daarmee echt een uitdagend puzzelspel, waarin je heel goed op je spelling moet letten!
Puzzelen kan al vanaf 2, samenwerken liever met meer
Wij speelden het spel zowel met 2 als met 3 personen. Het puzzelen is leuk, het is leuk om over de hints na te denken en je af te vragen: “wat bedoelt hij hiermee?!?” Maar het aspect van het samenwerken en overleggen over de hints, komt niet zo uit de verf bij een klein groepje. Eigenlijk overleg je dan niet, maar geef je om de beurt een hint. Op zich ook geen probleem, maar mocht je je verheugen op het overleggen en discussiëren dan moet je het echt met meer spelen.
Wil je nog meer uitspraak oefenen, kijk dan eens naar het spel Klinkerdobbel.
Algemene informatie over Letter Jam:
- aantal spelers: 2 – 6 personen
- tijd: tussen 30 en 45 minuten. Neem vooral de tijd om aan het eind te puzzelen op je woord.
- vanaf: 10+ staat op de doos, volgens mij kunnen kinderen dit jonger ook aan wat betreft spelling. Moeilijker is het combineren van informatie. Laat ze eventueel een taalboek of spellingboekje erbij gebruiken.
- prijs: € 19,95
In dit artikel staan affiliate-links.
